Zaburzenia osobowości a stwierdzenie nieważności małżeństwa

Starając się o unieważnienie związku małżeńskiego przy pomocy adwokata kościelnego, będziemy pytani o cechy charakteru oraz usposobienie zarówno nasze jak i drugiej strony. Pytania te mają pomóc adwokatowi w określeniu rodzaju osobowości małżonków. Jest to bardzo istotne, ponieważ posiadana przez nas osobowość wpływa na zdolność do podejmowania praw i obowiązków małżeńskich oraz na jakość relacji małżeńskiej. Co więcej, najczęściej obserwowaną grupą przyczyn, dla których osoba okazuje się niezdolna do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, są właśnie zaburzenia osobowości. 

Choć teorii osobowości jest wiele i podejście do tego zagadnienia różni się w zależności od nurtu, ogólnie można przyjąć, że osobowość to charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje.

Osobowość determinuje nasz sposób myślenia oraz zachowania, a co za tym idzie, warunkuje również jakość relacji interpersonalnych, jakie nawiązujemy. Dlatego więc problemy związane z zaburzoną strukturą osobowości mają konsekwencje w różnych aspektach życia, mających fundamentalne znaczenie dla budowania wspólnoty małżeńskiej.

Osoba z zaburzoną osobowością jest niezdolna do nawiązywania trwałej, głębokiej więzi uczuciowej, a więc podstawowego budulca dobrej relacji z drugą osobą. Aby wypełniać istotny obowiązek małżeński, jakim jest dobro małżonków, konieczna jest właściwa relacja interpersonalna, zdolność do ofiarności i postawy altruistycznej wobec małżonka.

Niestety osoby z zaburzoną osobowością często mają z tym problem. Co więcej, osoby te odznaczają się brakiem poczucia winy, wstydu i odpowiedzialności, co również uniemożliwia budowanie trwałej relacji z drugą osobą. Nie analizują przyczyn swoich niepowodzeń, nie potrafią zaplanować odległych celów oraz przewidywać skutków swojego postępowania. Osoby z zaburzoną osobowością cechuje również zmienność i nietrwałość dążeń.

Jak zaburzenie osobowości małżonka wpływa na związek?

Zawarcie małżeństwa wiążę się z pewnymi obowiązkami wobec współmałżonka jak na przykład wzajemne zaspokajanie potrzeb uczuciowych, psychicznych, społecznych oraz seksualnych.

Związek z osobą zaburzoną może nie przynieść ich zaspokojenia, ponieważ osoby te często odznaczają się przedmiotowym traktowaniem partnera oraz mają bezosobowy stosunek do życia seksualnego. Często posiadają również utrwalone i nieadekwatne zachowania antyspołeczne bądź autodestrukcyjny wzorzec życia - przejawiający się na przykład w niszczeniu swoich dotychczasowych sukcesów z niezrozumiałych dla innych powodów.

Konsekwencjami powyższych cech mogą być brak stabilizacji życiowej, brak trwałych związków partnerskich i rodzinnych, zrywanie więzi małżeńskich, skłonność do manipulacji innymi ludźmi czy nałogów. Wszystko to stoi w opozycji do tworzenia związku małżeńskiego. 

Należy pamiętać, że u osoby cierpiącej na zaburzenie osobowości cechy są trwałe i głęboko zakorzenione, uwidaczniają się nie tylko w sposobie postrzegania rzeczywistości przez tę osobę, ale również w jej emocjach, myśleniu i stosunku do siebie i innych ludzi. Są mało elastyczne, a osoba zachowuje się w taki sam (bądź bardzo podobny) nieadekwatny sposób w wielu sytuacjach. W związku z tym osoba o zaburzonej osobowości jest niezdolna do tworzenia trwałej, satysfakcjonującej więzi z drugim człowiekiem, a tym samym do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. 

Zaburzenie osobowości - osobowość histrioniczna a rozwód kościelny

Zaburzenie osobowości może być jednym z powodów, dla którego związek małżeński może zostać uznany za nieważnie zawarty. Możliwą przyczyną tak zwanego “rozwodu kościelnego” może być posiadanie przez jedną ze stron osobowości histrionicznej. Cechy charakteru, które ciągnie za sobą to zaburzenie, uniemożliwiają budowanie dobrej relacji interpersonalnej, a co za tym idzie również przymierza małżeńskiego.

Histrioniczne zaburzenie osobowości należy do grupy zaburzeń związanych z niestabilnością emocjonalną oraz zaburzonym obrazem własnej osoby. Z języka łacińskiego słowo “histrio” oznacza aktor - i tak właśnie można określić zachowanie osoby dotkniętej tym zaburzeniem - jako teatralne, dramatyczne, przesadzone. Osobowość histrioniczna odznacza się również płytką i chwiejną emocjonalnością.

Osoba ta ma częste i nagłe zmiany nastrojów, z łatwością ulega aktualnie przeżywanym emocjom oraz odznacza się nieadekwatnymi reakcjami emocjonalnymi na wydarzenia życiowe. Nieadekwatnymi, czyli przerysowanymi, teatralnymi wręcz dramatycznymi.

Spotykając taką osobę, niekiedy ma się wrażenie, że gra ona na scenie, a ta “gra aktorska” ma dać jej uwagę i podziw obserwatorów, którego osoby histrioniczne tak bardzo pożądają. Cierpiący na to zaburzenie dążą do ciągłej aprobaty, skupiania uwagi na sobie oraz doceniania przez innych, a gdy tego nie ma, tracą poczucie komfortu, czują się po prostu źle. Dobrze radzą sobie w sytuacjach społecznych, jednak aby utrzymać na sobie uwagę, często uciekają się do manipulowania innymi. Niekiedy również do gróźb oraz prób samobójczych.

Osoby z histrionicznym zaburzeniem osobowości charakteryzują się również subiektywnością, z łatwością ulegają wpływowi innych osób lub okoliczności. Dodatkowo są bardzo wrażliwe na krytykę. W jej obliczu reagują nagłymi zmianami nastroju, nieprzemyślanymi działaniami, co świadczy o ich niedojrzałości.

Osobowość histrioniczna przejawia niestosowną uwodzicielskość zarówno w zachowaniu jak i wyglądzie. Ta seksualna prowokacja przejawia się nie tylko w zachowaniu co do (potencjalnego) partnera, ale również w miejscu pracy, relacjach społecznych czy rodzinnych. Osoba histrioniczna przykłada wielką wagę do swojej fizyczności i stroju, który nierzadko jest prowokujący. Ta uwodzicielskość ma przynieść zaspokojenie pożądania bycia w centrum uwagi.

To wszystko prowadzi do tego, że osoby histrioniczne nie potrafią wiązać się na stałe ze swoim partnerem. Przeszkadza im w tym ciągłe szukanie podniet, niezdolność do kompromisu oraz infantylne zachowanie. Osoby z tym typem osobowości w niedługim czasie po zawarciu małżeństwa nawiązują inne relacje - flirtują bądź zdradzają.

W obliczu konfliktu przesadnie reagują, odznaczają się chwiejnością emocjonalną, co również uniemożliwia porozumienie się z partnerem, a zbytnie skoncentrowanie na swojej osobie uniemożliwia świadczenia współmałżonkowi wzajemnej pomocy. Cierpiący na to zaburzenie nie potrafią dostrzec dobra współmałżonka, nie jest on partnerem w tej relacji, lecz jedynie “widzem do oklaskiwania”.

Jeśli masz wątpliwości, to konsultacja z adwokatem kościelnym pomoże określić, czy w danym związku występują zachowania mogące świadczyć o histrionicznym zaburzeniu osobowości, a co za tym idzie czy istnieją przesłanki, aby ubiegać się o unieważnienie związku małżeńskiego (tzw. rozwód kościelny). 

Zaburzenie osobowości - osobowość dyssocjalna a stwierdzenie nieważności małżeństwa

Niekiedy małżeństwo z niewłaściwą osobą może okazać się traumą na całe życie. Chcemy wtedy odciąć się od wszystkiego, co łączy nas z tym człowiekiem. Bardzo często zaczynamy wtedy myśleć o unieważnieniu związku małżeńskiego, aby całkowicie się uwolnić. Szczególnie znamienne doświadczenia może przynieść nam związek z osobą z dyssocjalnym zaburzeniem osobowości.

 

Dyssocjalne zaburzenie osobowości odznacza się ogromną dysproporcją pomiędzy zachowaniem człowieka a obowiązującymi normami społecznymi. Utrzymywanie satysfakcjonującego związku z taką osobą jest więc niemożliwe. Aby rozpoznać u osoby to zaburzenie osobowości, musi ona cechować się brakiem empatii, czyli bezwzględnym nieliczeniem się z uczuciami innych. Już ta cecha jest wystarczającą przyczyną nieudanych związków z psychopatą.

Bycie w relacji bowiem wymaga od nas otwarcia się na drugą osobę, jej potrzeby, emocje i pragnienia. Związek z osobowością dyssocjalną to wyklucza. W zachowaniu przejawia ona obniżony poziom lęku, bardzo silny egoizm, skłonność do manipulowania innymi oraz niezdolność do współpracy z ludźmi - osoba z tym zaburzeniem jest więc również niezdolna do wzajemnej pomocy w małżeństwie.

Czy osoba dyssocjalna powinna wstąpić w związek małżeński?

Kolejnym aspektem, który wyróżnia psychopatów, jest silna i utrwalona postawa lekceważenia zobowiązań, norm i reguł społecznych oraz brak odpowiedzialności. Są oni niezdolni do tworzenia jakichkolwiek relacji społecznych. Bardzo często traktują otaczający ich świat i wszystkich ludzi instrumentalnie. Osoba dyssocjalna ocenia innych tylko pod kątem przydatności do osiągnięcia swoich celów. Kontakty tak zaburzonej osoby są bardzo płytkie, z nikim głębiej się nie zwiąże - nawet w stosunku do najbliższych potrafi być bezwzględna w swoim instrumentalizmie.

Zaburzenie to charakteryzują również stale wznawiane działania antyspołeczne, co więcej przejawiają całkowity brak poczucia winy, obojętność wobec losu ich ofiar oraz brak jakiejkolwiek refleksyjności. Osoba tak zaburzona jest w stałym konflikcie z drugim człowiekiem, a agresja skierowana na drugiego człowieka może mieć charakter agresji słownej bądź fizycznej.

Co najgorsze jednostka cierpiąca na to zaburzenie nie ma poczucia odpowiedzialności i nie potrafi krytycznie spojrzeć na swoje postępowanie, jest niezdolna do odczuwania poczucia winy. Wiąże się to z tym, że nie wyciągnie ona wniosków ze swoich doświadczeń czy nawet kar. Nadto psychopata odznacza się bardzo małą tolerancją frustracji oraz niskim progiem wyzwalania agresji. Oznacza to, że na każdą krytykę w jego kierunku prawdopodobnie zareaguje nagle oraz agresywnie.

U osoby dyssocjalnej można również zaobserwować takie skłonności jak: niszczenie cudzej własności, dążenie do jej zawłaszczenia, brak planowania czy impulsywność działania. Objawia się to na przykład nieplanowani podróżami, lekkomyślnym traktowaniem bezpieczeństwa swojego i innych (np. prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości).

W zawartym małżeństwie osoba z tym zaburzeniem nie potrafi nawiązać głębszej relacji ze współmałżonkiem oraz nie potrafi sprostać roli matki/ojca. Posiadanych pieniędzy nie przeznacza na utrzymanie wspólnego gospodarstwa, lecz na osobiste potrzeby, choremu dziecku nie zapewni opieki lekarskiej oraz szybko dopuszcza się zdrad. Często przejawia okrucieństwo oraz przemoc wobec partnera, a w stosunku do dziecka psychopata jest niezwykle surowy oraz wymaga bezwzględnego podporządkowania się.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe wymienione aspekty osobowości dyssocjalnej można z pewnością stwierdzić, że jest ona niezdolna do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich.
 

Związek z człowiekiem z osobowością dyssocjalną może być traumatyzującym przeżyciem. Decydując się na małżeństwo, oczekujemy wspierającej, budującej i dobrej relacji z drugą osobą. Związek z psychopatą jest tego całkowitym zaprzeczeniem. Staranie się o “rozwód kościelny” pomoże zerwać wszystkie więzi z tak toksyczną osobą. 

Zaburzenie osobowości - osobowośc zależna a nieważność małżeństwa kościelnego.

Jednym z powodów unieważnienia związku małżeńskiego może być stwierdzenie u jednej ze stron zaburzenia osobowości. Bardzo często bowiem przyczyny psychiczne są podnoszone w procesach. Jednym z typów osobowości, który może być powodem tzw. rozwodu kościelnego, jest osobowość zależna.

Człowiek z tym typem zaburzenia osobowości dąży do tego, aby inni przejmowali odpowiedzialność za niemalże wszystkie aspekty jego życia: te mniej ważne jak i najbardziej istotne. Jest to zależność nie tylko od decyzji innych, ale również od kontaktu, dostępności i obecności drugiej osoby. Człowiek cierpiący na to zaburzenie osobowości ma silną i stałą potrzebę pozostawania z kimś w kontakcie. 

 

Potrzeba ta wynika nie tyle z chęci utrzymywania relacji z daną osobą, lecz z potrzeby uśmierzenia wewnętrznego niepokoju o to, że w otoczeniu zabraknie kogoś, kto się zaopiekuje i pomoże. Osoba zależna ma poczucie, że bez drugiego człowieka jest niezdolna do samodzielnego istnienia. Dlatego oddaje innymi ważne decyzje jak na przykład gdzie mieszkać, jaką pracę podjąć czy z kim utrzymywać kontakty oraz te mniej ważne życia codziennego: co zamówić w restauracji, czy które buty wybrać.

 

 Skutkiem tej potrzeby jest również ukrywanie własnych potrzeb, brak stawiania żądań i domagania się czegoś od innych. Z obawy przed odrzuceniem zgadza się z innymi także wtedy, gdy wie, że ktoś inny nie ma racji. Sprzeciwem ryzykowałaby bowiem utratę pomocy i wsparcia w przyszłości. Bardzo łatwo ulega również życzeniom i oczekiwaniom osób, od których jest zależna.

 

Osobowość zależna - cechy

Osoba z tym zaburzeniem struktury osobowości czuje się zagubiona, bezradna i niepewna gdy jest samotna, dlatego usilnie próbuje tego uniknąć i dąży do kontaktu z innymi ludźmi. W związku często przeżywa paniczny strach przed porzuceniem, a gdy już dojdzie do zerwania bliskiej relacji, odczuwa poczucie klęski i bezradności. 

 

Człowiek z osobowością zależną ma problemy z podejmowaniem codziennych decyzji, niekiedy nawet dotyczących stroju czy zakupu czegoś, dopomina się wtedy od otoczenia “rad” i upewniania się co powinien zrobić. W życiu osób zależnych istnieje co najmniej jedna taka postać, od której się tego domagają - może to być rodzic, małżonek lub partner. 

 

To głębokie wrażenie niesamodzielności i potrzeba radzenia się ma konsekwencje w aspekcie emocjonalności osoby zaburzonej. Ma ona olbrzymie trudności w wyrażaniu złości, przeciwstawieniu się, bądź okazaniu niezadowolenia z postępowania osoby, od której jest zależna. Nie zrobi tego, ponieważ boi się utarty przewodnictwa od tej osoby. Prędzej zgodzi się na rzeczy, które według niej są niewłaściwe bądź nawet przynoszą jej szkodę, niż tak zaryzykuje (na przykład pożycza samochód, choć sama go potrzebuje, albo pożyczy ostatnie niezbędne pieniądze). 

 

Ponadto osoby zależne przejawiają przesadną wrażliwość na krytykę i dezaprobatę. Brakuje im konsekwencji i dyscypliny, a małżeństwa przez nich zawierane są najczęściej nietrwałe. Jeżeli uzależnienie współmałżonka występuje od rodziny pochodzenia, niestety często okazuje się, że zależność ta jest silniejsza od dobra małżeństwa, współmałżonka i potomstwa. 

 

Osobowość zależna - czy nadaje się do związku małżeńskiego?

Często w parze z tym zaburzeniem osobowości idą również zaburzenia lękowe, depresja czy objawy somatyczne. Somatyzacja daje im opiekę i zainteresowanie innych, którego tak bardzo pragną, depresję z tym typem osobowości łączy ciągłe poczucie bezradności i beznadziei, a uogólnione zaburzenie lękowe wiąże się z obawą, że zostaną porzucone, nie przeżyją czy nie dadzą rady. 

 

Wszystkie wymienione cechy osobowości zależnej wskazują na to, że taki człowiek nie jest w stanie zbudować zdrowej, dojrzałej relacji, a tym samym zawiązać odrębnego, trwałego przymierza małżeńskiego. Z tego powodu małżeństwa zawierane z osobą o tak zaburzonej osobowości mogą być unieważniane. Konsultacja z adwokatem kościelnym pomoże określić, czy istnieją podstawy, aby ubiegać się o “rozwód kościelny”. 

 

Zaburzenia osobowości - osobowość schizoidalna a niezdolność do zawarcia małżeństwa.

 

Analizując psychologiczne przyczyny niezdolności do zawarcia małżeństwa, warto pochylić się również nad takim typem osobowości jak osobowość schizoidalna. Osoba cierpiąca na to zaburzenie nie jest w stanie realizować większości istotnych obowiązków wynikających z zawartego związku małżeńskiego. 

 

Tak zaburzoną osobowość charakteryzuje chłód emocjonalny lub spłycenie uczuciowości - to sprawia, że osoby te nie mają żadnych albo bardzo małe możliwości nawiązywania bezpośrednich kontaktów uczuciowych z innymi. Odpowiada również za to brak empatii, który jest u nich widoczny. 

 

Osobowość schizoidalna - jak rozpoznać?

Osoby schizoidalne mają silne skłonności do introspekcji i fantazjowania - żyją w swoim świecie przeżyć wewnętrznych, do których nikt nie ma dostępu. Jest to pewnego rodzaju izolacja psychiczna. Przez otoczenie odbierane są jako wiecznie zamyślone, bujające w obłokach, obecne ciałem, ale nie duchem, wręcz dziwaczne. 

 

Ta niedostępność oraz chłód emocjonalny powodują, że osoba schizoidalna nie potrafi zbudować relacji z drugą osobą, a tworzenie satysfakcjonującego przymierza małżeńskiego z nią wydaje się wręcz niemożliwe. To, co dodatkowo przeczy współdziałaniu i partnerstwu w małżeństwie, czyli fundamentom związku, jest samotnictwo, którym odznaczają się osoby schizoidalne. 

 

Podejmują one działania samodzielnie, unikają współpracy z innymi, dlatego nie posiadają bliskich przyjaciół czy stałych, ufnych związków. Jeżeli już dochodzi do jakiejś relacji, to sprawia ona wrażenie faktycznej wymiany “coś za coś”, albo traktowania drugiej osoby jedynie jako postaci do zaspokajania potrzeb życiowych. Osoby schizoidalne nie dowierzają, że styczność z drugim człowiekiem może być czymś życzliwym i kojącym. Tego typu osobowości odznaczają się ograniczoną zdolnością wyrażania ciepłych, przyjaznych uczuć bądź gniewu wobec innych. 

 

Czy związek małżeński z osobą schizoidalną może zostać uznany za zawarty nieważnie?

Według prof. McWilliams, terapeutki piszącej o osobowości i psychoterapii psychodynamicznej, osoby schizoidalne mają niemały problem w relacji ze światem i innymi, ponieważ z jednej strony chcą i potrzebują bliskości, lecz z drugiej strony doświadczają lęk przed zbyt dużą bliskością i oddaniem drugiej osoby. 

 

Osoba cierpiąca na to zaburzenie łaknie bliskości emocjonalnej i relacji, jednak gdy już staje się to możliwe, boi się, że zostanie podporządkowana przed drugą osobę i pochłonięta emocjonalnie. Może to więc prowadzić do samotności, izolacji, uciekania do swojego wewnętrznego świata, ponieważ świat zewnętrzny wydaje się być zagrożeniem dla jej indywidualności i bezpieczeństwa. 

 

W przypadku osobowości schizoidalnej zauważa się brak lub znikome działanie służące przyjemności czy też niewielkie w stosunku do wieku zainteresowanie seksem. Osoby te są również obojętne wobec pochwał czy krytyki płynących od innych osób, co dodatkowo utrudnia komunikację z otoczeniem. Negatywne aspekty osobowości schizoidalnej dają się mocno zauważyć w małżeństwie. 

 

Osoba z tym typem zaburzenia nie jest w stanie realizować większości istotnych obowiązków z niego wynikających. Parter z osobowością schizoidalną odznacza się chłodem emocjonalnym, więc nie jest w stanie nawiązać głębokiej relacji interpersonalnej. Żyje w swoim wewnętrznym świecie przeżyć, więc nie interesuje się potrzebami partnera czy dziecka, dodatkowo człowiek z tym typem osobowości cechuje się wyraźną niewrażliwością na obowiązujące normy i konwencje społeczne, więc dopuszcza się licznych zdrad. 

 

Analizując cechy osobowości schizoidalnej, można zauważyć, że nie jest ona zdolna do zawarcia dobrego, trwałego małżeństwa. Jednak nie zawsze łatwo odróżnić osobowość schizoidalną od osobowości jeszcze prawidłowej, dlatego jeżeli przygotowujemy się do procesu o unieważnienie małżeństwa, warto skonsultować się z adwokatem kościelnym, który podpowie, na co zwrócić uwagę przyglądając się swojej relacji małżeńskiej.

Zaburzenia osobowości - osobowość paranoiczna a możliwość uzyskania tzw. rozwodu kościelnego.

 

Kolejnym typem osobowości, który uniemożliwia budowanie zdrowej relacji, a co za tym idzie - związku małżeńskiego oraz wypełniania wszelkich obowiązków za tym idących, jest osobowość paranoiczna. Czy cechy osobowości paranoicznej mogą być podstawą do unieważnienia związku małżeńskiego?

 

Osoba taka w pierwszym kontakcie może sprawiać wrażenie osoby przeczulonej na swoim punkcie, podejrzliwej bądź niekiedy bardzo miłej, przyjacielskiej i serdecznej. Tak więc na pierwszy rzut oka ciężko zauważyć u niej rysy paranoiczne. Dopiero w opowiadanych historiach, które ją spotkały czy w opisywaniu innych ludzi można zauważyć pewny wspólny mianownik. Otóż wynika z nich, że ktoś postąpił źle w stosunku do niej, zadziałał na niekorzyść, wyszydził lub w wyniku działania innych osób poniosła stratę. 

 

Osobowość paranoiczna - czym się charakteryzuje?

 

Człowiek z osobowością paranoiczną przenosi również te wątki na relacje z partnerem - zarzuca mu zaniedbanie, nieokazywanie szacunku czy nawet niedochowywanie wierności seksualnej. Osobowości z tym zaburzeniem często atakują ludzi, którzy są im przyjaźni i dostali od nich wiele pomocy. 

 

Są głęboko przeświadczone, że w każdym działaniu innych osób, choćby było najbardziej dobroduszne lub uczciwe, kryje się nieuczciwość czy zasadzka, której mogą paść ofiarą - uważają się za osoby ciągle zagrożone. Dlatego z ust osób dotkniętych tym zaburzeniem można usłyszeć słowa pełne agresji i wrogości kierowane do ludzi z otoczenia. 

 

Osoby te są podejrzliwe, egocentryczne, uparte, a współpracownikom bądź znajomym bezpodstawnie zarzucają nieszczerość i brak uczciwości. Wręcz maniakalnie doszukują się pułapki w działaniach innych osób. Są pochłonięte niepotwierdzonymi spiskowymi teoriami wydarzeń dotyczących swojego życia, ale również całego świata. 

 

Osobowość paranoiczna charakteryzuje się ponadto nadmierną wrażliwością na niepowodzenia i odrzucenie. Nie jest ona zdolna do wybaczania zniewag oraz ma tendencje do długotrwałego przeżywania doznanych przykrości, niesprawiedliwości czy lekceważenia. Człowiek z tym zaburzeniem osobowości cechuje się również tendencją do nadmiernego przeceniania swojego znaczenia oraz przesadnie odnosi wydarzenia do siebie (postawa ksobna). 

 

Czy osoba paranoiczna spełni się w roli małżonka?

 

Tego typu osobowość w znaczny sposób wpływa na trwałość związku małżeńskiego. Jednostki zaburzone nie są w stanie zawiązać trwałego przymierza małżeńskiego z powodu nawracających, nieuzasadnionych podejrzeń co do wierności seksualnej współmałżonka. Co więcej, postawa ksobna oraz nasilony egocentryzm jest poważną przeszkodą w nawiązaniu relacji interpersonalnych, a także wypełnianiu istotnych obowiązków wynikających z dobra małżonków, oraz potomstwa. 

 

Dochodzi do tego podejrzliwość i stała tendencja do zniekształcania codziennych doświadczeń jako działań wrogich czy pogardliwych. To wszystko sprawia, że małżeństwa z jednostkami, które przejawiają cechy osobowości paranoicznej, szybko się rozpadają. Toteż możliwe jest uzyskanie tzw. rozwodu kościelnego, jeżeli związek był zawarty z osobą o tym zaburzeniu osobowości. 

Zaburzenia osobowości - osoba chwiejna emocjonalnie a rozwód kościelny

Zaburzenia osobowości są jednym z możliwych powodów do ubiegania się o tzw. “rozwód kościelny”. Konsultacja ze specjalistą, czyli adwokatem kościelnym, pozwoli na rozeznanie się w sprawie i określenie czy istnieją przesłanki do ubiegania się o unieważnienie małżeństwa. Jedną z takich przesłanek może być na przykład chwiejna emocjonalność.

 

Osobowość chwiejna emocjonalnie to zaburzenie, które przejawia się w widocznej skłonności do impulsywnych zachowań i niestabilności emocjonalnej bez brania pod uwagę konsekwencji swoich działań. Osoba taka jest niestabilna w swoich zachowaniach i emocjach, a co za tym idzie również w relacjach interpersonalnych, które jak wiadomo, są podstawą udanego życia społecznego i małżeńskiego.

Typy osobowości chwiejnej emocjonalnie - jaki mają wpływ na relacje w związku małżeńskim? 

Aby lepiej poznać zagadnienie i zrozumieć jak funkcjonuje osoba z chwiejną emocjonalnością, należy wyróżnić jej dwa typy:

→ typ impulsywny osobowości chwiejnej emocjonalnie - osoba z tym typem zaburzenia ma niestabilny i marudny nastrój, przez co ma skłonność do konfliktów oraz kłótliwości z innymi. Jest impulsywna, nierzadko reaguje gniewem lub przemocą oraz szybko porzuca działania, które nie przynoszą szybkiej satysfakcji.

 

→ typ z pogranicza osobowości chwiejnej emocjonalnie czyli borderline - ten typ zaburzenia charakteryzuje się natomiast stałym poczuciem pustki wewnętrznej, co przekłada się na niestabilny, niejasny obraz własnej osoby, celów i preferencji. Osoba zaburzona może w sytuacjach silnego napięcia emocjonalnego uciekać się do zachowań autodestrukcyjnych (gróźb, prób samobójczych, samookaleczenia). Również niestabilne, ale silne związki, w które się angażuje mogą prowadzić do kryzysów emocjonalnych. Osoba zaburzona wdaje się w takie związki, ponieważ próbuje zapobiec potencjalnemu (realnemu bądź wyobrażonemu) porzuceniu.

 

Osoba z takim zaburzeniem osobowości z wielkim trudem tworzy trwałe i satysfakcjonujące więzi społeczne, nie mówiąc już o przymierzu małżeńskim, w którym relacja interpersonalna jest niesamowicie istotna, wymaga bowiem empatii, współdziałania i oddania się drugiej osobie. Małżeństwa zawarte z osobą chwiejną emocjonalnie kończą się najczęściej po krótkim okresie trwania. Partner widzi tylko swoje potrzeby, nie zważa na dobro małżonka i dzieci, jest chwiejny w swoich postanowieniach, co również powoduje, że rodzina nie może znaleźć w nim oparcia. 

 

Osoba chwiejna emocjonalnie cechuje się zaburzoną tożsamością, która wyraża się zniekształceniem i niestabilnością obrazu samego siebie. W takiej osobowości mają miejsce impulsywne zachowania, często autodestrukcyjne, jak na przykład nadużywanie substancji odurzających, niebezpieczna jazda samochodem, przygodne życie seksualne, drobne przestępstwa czy trwonienie pieniędzy.

 

Osoba tak zaburzona przejawia niekontrolowane, nieadekwatne wybuchy gniewu. Związek z osobą chwiejną emocjonalnie jest bardzo trudny i wyczerpujący, ponieważ przejawia ona tendencje do naprzemiennego, skrajnego stosunku do partnera: raz idealizuje jego osobę, po czym potępia. Tworzenie z taką osobą udanego pożycia jest niemal niemożliwe. 

 

Tak zaburzona osobowość uniemożliwia podjęcie istotnych obowiązków względem dobra małżonka i potomstwa. Co więcej, doniesienia naukowe wskazują, że osobowość chwiejna emocjonalnie jest podatnym gruntem do rozwinięcia się uzależnienia, na przykład od alkoholu, bądź konfliktów w sferze seksualnej, co dodatkowo czyni ją niezdolną do pełnienia funkcji współmałżonka.

 

Jeżeli więc myślisz o unieważnieniu związku małżeńskiego, skontaktuj się z adwokatem kościelnym, który pomoże Ci stwierdzić, czy w Twoim małżeństwie dochodziło do sytuacji, które mogą świadczyć o posiadaniu zaburzonej osobowości. 

 

Zaburzenie osobowości - osoba anankastyczna a stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Powodem unieważnienia małżeństwa mogą być przyczyny psychiczne, jak zaburzenia struktury osobowości. Jednym z takich zaburzeń, które powoduje niezdolność osoby do zawarcia małżeństwa, jest osobowość anankastyczna (obsesyjno-kompulsywna).

 

Osoba anankastyczna odbierana jest jako sztywna, nadmiernie poważna, uparta, bez poczucia humoru i zdolności odprężenia. Przez nagromadzenie tych cech bardzo źle przystosowuje się do innych ludzi. Raczej domaga się, że to właśnie inni dopasują się do jej wymogów. Otoczenie odbiera osobę anankastyczną jako szablonową, schematyczną i pedantyczną, działającą ściśle według narzuconych sobie zasadom, co utrudnia funkcjonowanie społeczne i rodzinne. 

 

W codziennych relacjach jest bardzo formalna, poważna - nie przejawia spontanicznych reakcji. W zawartym małżeństwie jednostka z tym typem zaburzonej osobowości nie jest w stanie stworzyć dogłębnej relacji i tym samym podjąć istotnych obowiązków względem partnera - na świat patrzy tylko poprzez pryzmat swojej osoby, a nie współmałżonka czy potomstwa, a w relacji z partnerem ukazuje się jako osoba chłodna, niepokazująca uczuć. 

 

Osoba z osobowością anankastyczną nadmiernie przeżywa wątpliwości i cechuje się nadmierną ostrożnością. Oznacza to, że po wykonaniu danej czynności czuje wewnętrzny przymus, aby po raz kolejny sprawdzić, czy na pewno wszystko dobrze zrobiła. Przesadna skrupulatność powoduje, że osoba z tym zaburzeniem może wykonywać obowiązki zawodowe dłużej, będzie musiała zostawać po godzinach bądź zabierać pracę do domu, aby wywiązać się ze swoich obowiązków. 

 

Przez nadmierną ostrożność cierpią elastyczność i otwartość na nowe doświadczenia, co utrudnia funkcjonowanie w teraźniejszym społeczeństwie. Człowiek anankastyczny może również mieć trudność z podejmowaniem decyzji, ponieważ obawia się, że każdy wybór może okazać się zły. Nadmierna sumienność, skrupulatność i perfekcjonizm przeszkadza w wypełnianiu zadań. Ta patologiczna skrupulatność oraz przesadna koncentracja na produktywności pozbawia osobę anankastyczną przyjemności i związków międzyludzkich. 

 

Chorobliwy perfekcjonizm, sztywność i upór niewątpliwie utrudnia pożycie małżeńskie. Dodatkowo tworzenie zdrowej relacji interpersonalnej utrudnia chęć sprawowania kontroli nad zachowaniami innych: partnera bądź dzieci. Gdy osoba anankastyczna nie może przejąć kontroli nad swoim środowiskiem, reaguje złością lub smutkiem. Człowiek z osobowością anankastyczną mocno koncentruje się na szczegółach oraz regulaminach, pochłonięty jest porządkowaniem, organizowaniem - ma swoje utrwalone schematy postępowania, których uporczywie się trzyma. 

 

Nagromadzenie tych wszystkich cech, jakie niesie za sobą osobowość anankastyczna, powoduje, że jej posiadacz jest niezdolny do stworzenia wspólnoty małżeńskiej oraz głębokich więzów emocjonalnych. Będąc w związku, patrzy tylko poprzez „ja”, a nie „my” - to wyklucza udane pożycie. Takie zaburzenie osobowości sprawia, że osoba nie jest w stanie wypełnić istotnych obowiązków małżeńskich i dlatego może ono być podstawą do tzw. rozwodu kościelnego. 

Zaburzenia osobowości - osobowość lękliwa a unieważnienie związku małżeńskiego.

Decydując się na unieważnienie związku małżeńskiego, warto zwrócić się o pomoc do profesjonalisty, jakim jest adwokat kościelny, który pomoże określić czy istnieją jakiekolwiek przesłanki o ubieganie się o tzw. rozwód kościelny. Jedną z takich przesłanek może być występowanie u któregoś z małżonków osobowości lękliwej (unikającej).

 

Osobę cierpiącą na to zaburzenie w kontaktach z innymi spostrzega się jako cichą, wycofaną, stojącą zawsze na uboczu. Jej sposób mówienia jest cichy i sprawia wrażenie mocno kontrolowanego, ponieważ osoba zaburzona spodziewa się, że wszystko, co powie zostanie poddane krytyce -  a właśnie tego boi się najbardziej.  

Osobowość lękliwa - jak rozpoznać?

Charakteryzuje się postawą wycofującą oraz unikającą podejmowania wyzwań - prowadzi ograniczony tryb życia. To też rozwojowe momenty w życiu jak aktywność w szkole, znalezienie pracy czy rozmowy kwalifikacyjne są dla osób lękliwych bardzo trudne. Często również unikają kontaktów z innymi ludźmi i wycofują się z relacji, choć mają potrzebę bliskości. Jednak lęk przed odrzuceniem i zranieniem jest na tyle duży, że osoba lękliwa woli często zdecydować się na gorsze samopoczucie wynikające z samotności. Jeżeli jednak uda się osobowości unikającej nawiązać relację, oczekuje w niej całkowitej akceptacji i bezpieczeństwa. 

 

Unika również aktywności zawodowych, które mogłyby ją narazić na kontakt z innymi ludźmi i ze związaną z tym potencjalną krytyką, nie akceptacją czy odrzuceniem. Cechuje ją poczucie niższości, zahamowanie społeczne, nadmierna wrażliwość na krytykę oraz lęk przed odrzuceniem, które powodują, że najbezpieczniejszą taktyką na życie osoby lękliwej jest unikanie. Dlatego więc wystrzega się również poznawania nowych ludzi oraz przebywania w grupie. Jeżeli już dojdzie do takiej sytuacji, to zazwyczaj w towarzystwie stara się być niezauważona. 

 

Osoba z tym zaburzeniem charakteryzuje się lękiem przed krytyką i oceną innych, więc za wszelką cenę stara się nie dopuścić do sytuacji, w których mogłaby być na nie narażona. Cechuje się również uporczywym i wszechogarniającym uczuciem niepokoju, poczuciem społecznego nieprzystawania, indywidualnej nieatrakcyjności lub niższości w stosunku do innych osób. To wszystko sprowadza się do tego, że z relacji społecznych po prostu się wycofuje - dodatkowo osoba unikowa ma mocno zakorzenione przekonania kluczowe mówiące jej: “jestem do niczego”, “nie da się mnie lubić”. 

 

Osoba cierpiąca na to zaburzenie będzie się czuła dobrze jedynie w towarzystwie kilku naprawdę bliskich sobie osób oraz podczas aktywności, które zna i ma poczucie, że wie jak je wykonać. Relację z drugą osobą będzie w stanie nawiązać dopiero wtedy kiedy nabierze pewności, że jest przez nią lubiana. Co więcej, osobowość unikająca jest szczególnie podatna na zaburzenia lękowe. 

 

Najczęściej występujące u tych osób zaburzenie to fobia społeczna. Może również współwystępować zaburzenie obsesyjno-kompulsywne, które w tej grupie osób najczęściej przybiera formę natrętnych myśli koncentrujących się na obawie przed odrzuceniem. Osobowości lękliwe są również narażone na zaburzenia depresyjne.

 

Niewątpliwie dzielenie życia ze współmałżonkiem wymaga otwartości, elastyczności oraz gotowości do zmian. Niestety osoba cierpiąca na opisywane zaburzenie osobowości może się okazać do tego niezdolna.