Ubezwłasnowolnienie

Czym jest ubezwłasnowolnienie?

Ubezwłasnowolnienie oznacza częściowe lub całkowite pozbawienie osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych. Ubezwłasnowolnienie posiada formę orzeczenia sądowego. Ubezwłasnowolnienie całkowite (art. 13 kodeksu cywilnego) może objąć osobę, która ukończyła 13 lat, jeśli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo na skutek innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa i narkomanii, nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

 

Osoba ubezwłasnowolniona traci na mocy wyroku sądowego zdolność do czynności prawnych, wg art. 13 §2 kodeksu cywilnego. Jeżeli nie pozostaje pod władzą rodzicielską, należy powołać dla niej opiekuna prawnego. Przesłanki ubezwłasnowolnienia całkowitego określone są w art. 13 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Przesłanki muszą być spełnione łącznie.

 

Przesłanki ubezwłasnowolnienia:

1. Ukończenie trzynastego roku życia (wymóg formalny)

Wymogiem formalnym jest ukończenie trzynastu lat przez osobę, która ma zostać ubezwłasnowolniona. Z chwilą ukończenia trzynastego roku życia osoba fizyczna uzyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Zastrzeżenie spełnienia wymogu ukończenia trzynastego roku życia przez osobę mającą być całkowicie ubezwłasnowolnioną ma na celu eliminację bezprzedmiotowych postępowań sądowych.

 

2. Choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo innego rodzaju zaburzenia psychiczne, w szczególności pijaństwo lub narkomania

Powodem ubezwłasnowolnienia całkowitego może być każdy rodzaj zaburzeń psychiki człowieka, które skutkuje stanem określonym w trzeciej przesłance. Pijaństwo i narkomania zostały wymienione przez ustawodawcę przykładowo. Jako przykład innych zaburzeń można wymienić nadużywanie leków. Podkreślić należy jednak, że podstawą ubezwłasnowolnienia całkowitego nie mogą być jedynie krótkotrwałe okresy zaburzeń psychicznych.

 

3. Zaburzenia lub choroby wymienione w punkcie 2 muszą powodować, że osoba, która ma być ubezwłasnowolniona całkowicie nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

Stwierdzenia istnienia choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub innego rodzaju zaburzeń psychicznych nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego. Ich trwałą konsekwencją musi być niemożność kierowania swoim postępowaniem przez osobę dotkniętą takimi zaburzeniami.

 

W Poradni Rodzinnej Salomon (Łódź, Warszawa, Wrocław), zajmujemy się kompleksową pomocą psychologiczną i prawną. Więcej informacji na temat świadczonych usług w Poradni Rodzinnej Salomon znajdziecie Państwo tutaj.