Na czym polega błąd, co do przymiotu osoby z punktu widzenia prawa kanonicznego?

W strukturze kanonu 1097 § 2 kpk wyróżniamy następujące elementy: błąd oraz przymiot osoby jako jego przedmiot. Prawodawca ponadto wskazuje, że błąd ów czyni małżeństwo nieważnym tylko, gdy przymiot był bezpośrednio i zasadniczo zamierzony. Błąd to fałszywy sąd o rzeczywistości, silne przekonanie co do czegoś fałszywego, co uważa się za prawdę. Podmiot niezgodnie z rzeczywistością obiektywną ocenia rzeczywistość.

W procesie decyzyjnym intelekt przedstawia woli przedmiot fałszywy i zniekształcony, a w konsekwencji wola zostaje błędnie skłoniona do chcenia czegoś lub do wyrażenia zgody na coś, co nie odpowiada rzeczywistości obiektywnej. Błąd musi determinować wolę na tyle, że dana decyzja nie doszłaby do skutku, gdyby podmiot miał prawdziwą wiedzę o rzeczywistości. Podmiot musi być głęboko osobiście przekonany, że jest tak, a nie inaczej. Błąd to sąd pozytywny i aktywny, lecz fałszywy co do przedmiotu, ku któremu skłania się wola.

Błąd, co do przymiotu osoby w procesach unieważnienia małżeństwa

Przedmiotem popełnionego przez jednego z nupturientów błędu są przymioty o jakich sądzi, że znajdują się w drugim. Osoba pragnie bezpośrednio i zasadniczo tj. radykalnie, koniecznie przymiotu, który jak błędnie sądzi posiada drugi nupturient, ponadto nupturient jest pewny w fałszywej ocenie. W przypadku błędu co do przymiotu osoby tożsamość osobowa drugiego jest nupturientowi wystarczająco znana.

Przedmiot błędu to element stanowiący o naturze czegoś lub kogoś, atrybut moralny lub duchowy, zaleta, cnota, stan społeczny, wykonywany zawód,narodowość, nieskazitelność obyczajów, płodność, zdolność do prokreacji.

Chodzi o każdy przymiot natury fizycznej, moralnej, prawnej, kulturowej czy społecznej. Dany przymiot musi być na tyle istotny, że w drugim determinował wybór współkontrahenta i zgodę na małżeństwo z tą konkretną osobą. Przymiot został przyjęty jako racja zawarcia małżeństwa.